
Miernik TestAn DT-M206
Jak dokładnie określić współczynnik kontrastu i uzyskać powtarzalność powłok.
Jedną z podstawowych właściwości powłok malarskich jest zdolność do przesłonięcia podłoża zwana kryciem, siłą krycia lub nieprzezroczystością (ang. opacity). Warstwa o odpowiedniej grubości powoduje, że podłoże nie jest widzialne i nie „prześwituje” spod powłoki. Parametr ten jest bardzo istotny przy określaniu cech wizualnych powłok, ponieważ zbyt niska grubość powłoki, która nie zapobiega wizualnemu przebijaniu podłoża, będzie powodowała zmiany w wyglądzie powłoki zauważalne dla obserwatora. Dlatego definiowanie wszelkich cech wizualnych, takich jak barwa czy połysk, musi odbywać się na powłokach o grubościach zapewniających pełne zakrycie podłoża.
Aby uzyskać powłoki, które będą charakteryzować się powtarzalnością i zapewniać pełną siłę krycia, stosuje się pomiar współczynnika kontrastu. Współczynnik kontrastu i nieprzezroczystość odgrywają ważną rolę w różnych zastosowaniach przemysłowych, zarówno dla powłok ciekłych, jak i proszkowych. Nazywane również „siłą krycia”, pomiary współczynnika kontrastu zostały ustandaryzowane przez ASTM (American Society for Testing Materials) w normie D2805 jako „parametr kontroli produkcji i specyfikacji zakupów. Im większa siła krycia, tym mniej powłoki potrzeba na jednostkę powierzchni, aby uzyskać odpowiednie krycie. Znajomość siły krycia jest zatem ważna w odniesieniu do kosztów powlekania i porównywania wartości powłoki”.
Parametr siły krycia określa się za pomocą wzoru na współczynnik kontrastu. Wizualną reprezentacją tego wzoru byłaby farba, powłoka lub próbka papieru, której kolor mierzony jest w odniesieniu do całkowicie czarnego i całkowicie białego podłoża i oznaczany ilościowo zgodnie z systemem wartości CIE Y (luminancja lub jasność). Stosunek wartości Y zmierzonej podczas zakrywania próbką podłoża czarnego do wartości Y zmierzonej na podłożu białym, przemnożony przez wartość 100%, daje nam współczynnik kontrastu wyrażony jako liczbowy procent zmętnienia produktu.
Współczynnik kontrastu i grubość powłoki odgrywają ważną rolę w określaniu siły krycia farb i powłok. Do obliczenia tych specyficznych zmiennych można zastosować kilka metod, które obejmują ocenę wizualną i instrumentalną. Metoda testu oceny wizualnej ASTM jest praktyczną i niedrogą metodą określania siły krycia farb i powłok poprzez ocenę „wyprysków”, ale ludzka percepcja jest wysoce subiektywna i nie zawsze zapewnia jasny obraz współczynnika kontrastu. W związku z tym ASTM opracował standard Test Method D2805, który wykorzystuje oprzyrządowanie spektrofotometryczne do oceny w celu dokładnego ilościowego określenia współczynnika kontrastu i pomaga uzyskać jednorodność i spójność pomiarów próbek. Podobny sposób pomiaru wartości siły krycia opisuje norma ISO 6504-3.
Określanie procentowego współczynnika kontrastu za pomocą spektrofotometrów zapewnia obiektywne odczyty pomiaru koloru, które mają szerokie zastosowanie w rozmaitych branżach, m.in. w przemyśle motoryzacyjnym, a także budowlanym, gdzie dopasowanie kolorów i kontrola jakości są niezbędne.