Normy/Prawo

… prawomocna decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach w przypadku organizacji lakierni ciekłej niezbędna jest do zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu, jak i do wystąpienia o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wydawana jest na podstawie Karty Informacyjnej Przedsięwzięcia opracowanej w oparciu o przygotowany wcześniej „Projekt technologiczny” lakierni. W toku procedowania jeden z organów (RDOŚ, sanepid, Urząd Gminy/Miasta) oceniających planowane przedsięwzięcie stanowiące obiekt potencjalnie negatywnie oddziaływujący na środowisko, wydać może postanowienie o braku konieczności przejścia w procedurę oceny oddziaływania obiektu na środowisko i konieczności opracowania oraz złożenia szczegółowego raportu środowiskowego lub, wręcz odwrotnie, wydać może postanowienie o konieczności realizacji tej szczegółowej procedury oceny oddziaływania i opracowania raportu. Poza wydłużeniem czasu procedowania, trwającego w przypadku karty informacyjnej w normalnym toku ok. 10 tygodni o kolejne 6-8 tygodni, powstaje też nowy problem formalnoprawny. W momencie wydania postanowienia o konieczności opracowania raportu i realizacji procedury oceny oddziaływania obiektu na środowisko kończy się możliwość zmiany sposobu modernizowanych pomieszczeń lakierni w trybie zgłoszenia Z.S.U.O. Wynika to zapisów ustawy Prawo budowlane zamieszczonych w art. 29.3 w brzmieniu:

W praktyce oznacza to, że już na etapie uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zamknięta zostać może droga do zgłoszenia organizowanej lakierni w istniejącym obiekcie, przez procedurę zmiany sposobu użytkowania obiektu lub jego części w trybie art. 71.1 ustawy Prawo budowlane. Postanowienie o zmianie podstawy procedowania nad wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach to autonomiczna decyzja urzędników RDOŚ lub sanepidu, które jako organy opiniujące wskazują taką konieczność Urzędowi Gminy/Miasta, a tu wydawane jest ostateczne postanowienie o konieczności złożenia raportu lub o braku takiej konieczności. Choć to formalnie możliwe, nie zdarza się w praktyce, aby urząd wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zignorował opinię organów, do których skierował kartę informacyjną oczekując ich opinii. Zdarza się natomiast, że przy pisemnym wskazaniu braku konieczności opracowania raportu o oddziaływaniu obiektu na środowisko przez RDOŚ i sanepid, Urząd Gminy samodzielnie decyduje o konieczności przejścia w taką procedurę. Powodem jest brak planu zagospodarowania przestrzennego terenu, albo pisemny protest sąsiadów lub protest innej instytucji (np. jakiegoś stowarzyszenia ekologicznego) do planowanej organizacji lakierni w lokalizacji określonej przez inwestora. Przepisy o „jawności przedsięwzięć mogących negatywnie (lub potencjalnie negatywnie) oddziaływać na środowisko”, do których zalicza się instalacje, w których do obróbki powierzchni wykorzystywany jest rozpuszczalnik lub rozcieńczalnik organiczny, nie pozwalają na organizację lakierni w istniejącym obiekcie „po cichu” bez informowania o tym fakcie sąsiadów i szerszego środowiska społecznego w okolicy planowanej inwestycji. Prawo do złożenia protestu posiada niewielka grupa uczestników procesu oceny planowanej inwestycji, ale plany inwestora w tym przypadku muszą być ujawnione wszystkim, co urząd prowadzący postępowania środowiskowe robi w formie ogłoszenia publicznego najczęściej w Internecie na własnym portalu. Gdy dla planowanej organizacji lakierni w istniejącym obiekcie posiadamy miejscowy plan zagospodarowania, którego zapisy pozwalają na zorganizowanie w posiadanym obiekcie lakierni ciekłej o planowanej specjalizacji, co wynikać powinno z interpretacji tego planu w opinii burmistrza/wójta, jej organizację zacząć należy od opracowania szczegółowego projektu technologicznego lakierni. Określać on powinien parametry techniczne działu, jego przepustowość, stosowane technologie materiałowe, w zasadzie wszystkie istotne elementy organizacyjne. Na podstawie projektu technologicznego opracować należy opisaną powyżej Kartę Informacyjną Przedsięwzięcia i wystąpić o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Gdy nie ma planu zagospodarowania przestrzennego, to dopiero po wydaniu i uprawomocnieniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wystąpić można o wydanie WZiZT. Kolejny krok to przygotowanie projektu o charakterze budowlanym. W procedurze zgłoszenia wystarczy inwentaryzacja stanu obecnego obiektu przed zmianą na funkcję lakierni oraz przerysowanie przez uprawnionego architekta rozwiązań technologicznych z projektu technicznego lakierni. W procedurze zgłoszenia Z.S.U.O., po dołączeniu mapy ogólnej terenu, dysponujemy już wszystkimi dokumentami do złożenia ich razem ze zgłoszeniem do Starostwa Powiatowego. Już w trakcie prac modernizacyjnych i montażu urządzeń stanowiących wyposażenie lakierni opracować należy ocenę zagrożenia wybuchem (O.Z.W.) dla każdego z pomieszczeń obiektu, w którym w trakcie realizacji zadań technologicznych lub magazynowania substancji palnych, pojawić się może atmosfera wybuchowa, czyli mieszanina par palnych substancji lub pyłów z powietrzem. Wnioski zawarte w O.Z.W. wprowadzić należy jako rozwiązania organizacyjne techniczne lub budowlane do realizowanej lakierni.
Jeżeli jednak przeprowadzenie prostej procedury zgłoszenia nie jest możliwe, a do organizacji lakierni w istniejącym obiekcie konieczne będzie wystąpienie o pozwolenie na budowę, to prosty projekt architektoniczny obiektu rozbudować należy do wielobranżowego projektu budowlanego. Każdy ze składników tej dokumentacji poddany zostać musi opinii specjalisty ds. BHP, ppoż. i sanepidu. Projekt zawierać musi także mapę do celów projektowych i wszystkie elementy określone w rozporządzeniu o zawartości projektu budowlanego, który służyć ma do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Na etapie projektu budowlanego opracować należy O.Z.W., która pomoże projektantom unikać zbędnych i drogich zabezpieczeń przeciwpożarowych i przeciwwybuchowych, a specjaliście ds. ppoż. wydać opinię do zawartych w dokumentacji rozwiązań projektowych. Przy organizacji lakierni w istniejącym obiekcie okazać się może, że niektóre jego elementy niezwiązane bezpośrednio z lakiernią, wymagają przebudowy i dostosowania do aktualnych wymogów określonych przede wszystkim w rozporządzeniu „Warunki techniczne jakim odpowiadać powinny budynki i ich usytuowanie”. Tu pamiętać należy, że organizacja lakierni w trybie pozwolenia na budowę wiąże się z formalnym pokontrolnym dopuszczeniem obiektu do użytkowania. Dopuszczenie takie nastąpić może tylko wtedy, gdy obiekt w modernizowanej części spełnia wymagania aktualnych przepisów. W efekcie, gdy korytarz ewakuacyjny jest za wąski lub drzwi otwierają się nie w tym kierunku jaki jest wymagany albo brak jest oświetlenia ewakuacyjnego w strefach przylegających bezpośrednio do lakierni, czy pomieszczenie przeznaczone na potrzeby magazynu lakierów lub paliw płynnych nie spełniają aktualnych wymogów, trzeba będzie je przebudować i dostosować do obowiązujących przepisów.
Gdy przebrniemy już przez procedury budowlane i budynek, w którym organizowana jest lakiernia, spełniać będzie wymagania budowlane i ppoż., po zakończeniu prac adaptacyjnych oraz instalacyjnych, ale 30 dni przed planowaną eksploatacją instalacji wystąpić należy ze zgłoszeniem zamiaru wprowadzania gazów i pyłów do powietrza oraz ze zgłoszeniem zamiaru wytwarzania odpadów, w tym odpadów niebezpiecznych. Gdy ilość używanych substancji i wytwarzanych odpadów przekroczy 1 Mg (1 tonę) rocznie, uzyskać należy stosowne pozwolenie. Na koniec działań formalnych związanych z organizacją lakierni w istniejącym obiekcie powstaje obowiązek przeprowadzenia pomiarów kontrolnych emisji z systemu wentylacyjnego lakierni w trakcie wykonywania lakierowania i suszenia oraz pomiarów bezpieczeństwa środowiska pracy, tj. emisji substancji chemicznych (rejestr NDS), hałasu, natężenia oświetlenia w strefach roboczych. Przygotować także należy ocenę ryzyka zawodowego dla stanowiska lakiernik, a z wnioskami zapoznać pracowników działu.
Jak wynika z opisu powyżej, legalne sformowanie lakierni w istniejącym obiekcie nie jest tak proste jak mogłoby się wydawać tym inwestorom, którzy organizację lakierni zaczynają od zakupu kabiny lakierniczej i zamontowania jej w pomieszczeniu jakie wybrali sobie na własną lakiernię. Niestety, nie jest prawdą, że kabina lakierniczo-suszarnicza, jako urządzenie technologiczne ustawione na zewnątrz obiektu, nie wymaga żadnych pozwoleń ani zgłoszeń. Zgodnie z przepisami, wymaga ona w takiej lokalizacji pełnego pozwolenia na budowę i wcześniejszego uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Pozwolenia na budowę wymaga sama kabina lakierniczo-suszarnicza, a także zasilające ją instalacje elektryczna i paliwowa, gdy jest nią gaz ziemny. Pozwolenia na budowę i odpowiedniego projektu wymaga także wiata, która w większości przypadków przykrywa obudowę urządzenia, chroniąc ją przed deszczem i śniegiem, a nawet intensywnym nasłonecznieniem. Nie ma tu żadnych wyjątków i żadnych „sztuczek”, które pozwalają uniknąć przeprowadzenia wymaganych prawem procedur dla kabiny lakierniczej usytuowanej na zewnątrz obiektu. Nie zmienia tu nic nawet taka forma lakierni, w której kabinę stanowią zestawione ze sobą kontenery transportowe. Trzeba pamiętać, że w każdym przypadku, gdy ktoś wspomina, wskazuje lub doradza, że jakiś zakres działań proceduralnych nie wymaga pozwolenia, nie oznacza to, że nie trzeba nikogo pytać o zgodę. Pozwolenie to określona prawnie forma decyzji urzędowej. Gdy nie jest wymagane pozwolenie, z całą pewnością konieczne jest zgłoszenie, czyli w sumie prostsza wersja pozwolenia, która nie wymaga wydania przez urząd ostatecznej decyzji. Brak konieczności uzyskania pozwolenia nie oznacza nigdy „Róbta co chceta”. Nawet wielkość planowanej lakierni i zakładana ilość przerobu ma niewielki wpływ za zakres realizowanych procedur formalnoprawnych. Lakiernia, gdzie lakierowanie elementów prowadzone będzie wałkiem czy pędzlem lub wykorzystywana będzie minimalna ilość lakieru w sprayu, wymaga tych samych procedur, pozwoleń lub zgłoszeń. Choć wydawać się to może absurdalne i nielogiczne, przepisy i wymogi formalnoprawne stosowane przy organizacji i w trakcie funkcjonowania lakierni dotyczą też obiektów o innych specjalnościach funkcjonując dla potrzeb różnych branż. Mówią one o atmosferze wybuchowej, o rozpuszczalnikach organicznych, LZO, emisji gazów lub pyłów, czy odpadach i nie koncentrują się na podziale na „minilakierenki zaprawkowe” lub takie, gdzie nie używa się aparatów natryskowych oraz na duże lakiernie przemysłowe, gdzie zużycie materiałów lakierniczych liczone jest w dziesiątkach ton produktów rocznie. Owszem w zakresie tzw. ochrony środowiska taki podział istnieje. Jednak wymagania i przepisy budowlane, do których dostosować trzeba organizowaną lakiernię, są „ślepe” na konkretną sytuację danego inwestora i rodzaj oraz wielkość planowanej przez niego lakierni. Dlatego w sytuacjach, gdy organizowana lakiernia to warsztat samochodowy o małym przerobie, lakiernia zaplecza małej stolarni lub niewielkiej produkcji jakichś prostych wyrobów, skomplikowane, kosztowne i rozbudowane wymogi proceduralne przy organizacji nowej lakierni w posiadanym obiekcie wydają się przesadne, nęcąc i kusząc do pominięcia choćby części z nich. Odsyłam jednak do początku tej publikacji, gdzie wieje grozą i przerażeniem z opisu konsekwencji działań inwestycyjnych realizowanych w ciszy i tajemnicy z pominięciem wymogów formalnoprawnych.
Ponieważ szczegółowy opis procedur formalnoprawnych, wymaganych przy organizacji lakierni w istniejącym, a także w nowo budowanym obiekcie wymagałaby tekstu o kilkukrotnie większej objętości, osoby które potrzebują bardzo szczegółowych informacji w opisanym temacie, proszę o kierowanie pytań pod adresem e-mail projekter@projekter.pl, a w przypadkach nagłych lub skomplikowanych o kontakt pod nr tel. 601 221 760.                  

Robert Grzywaczewski
PROJEKTER TECHNOLOGIA