Artykuły branżowe

Zanieczyszczający płaci, czyli opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska

Podmiot korzystający ze środowiska jest zobowiązany do składania sprawozdań oraz wnoszenia opłaty z tytułu gospodarczego korzystania ze środowiska. Każdy podmiot gospodarczy jest w myśl prawa korzystającym ze środowiska i musi wnosić opłaty.

Zakłady obróbki powierzchniowych, jak lakiernie, galwanizernie czy anodownie często zaliczają się do zakładów o znaczącym wpływie na środowisko naturalne i bez wyjątku są zobowiązane do naliczania i odprowadzania opłat z tytułu gospodarczego korzystania ze środowiska. Opłatom podlega zużycie pewnych surowców lub negatywny wpływ na środowisko będący efektem wprowadzania pewnych niekorzystnych dla środowiska naturalnego substancji, zużywania surowców lub emisji energii do środowiska.

Zgodnie z art. 273 Ustawy Prawo Ochrony Środowiska [1] Opłaty z tytułu gospodarczego korzystania ze środowiska wnosi się za:

- emisję gazów i pyłów do powietrza

- pobór wód z własnych ujęć

- wprowadzanie ścieków bezpośrednio do wód lub do ziemi

- składowanie odpadów

Opłaty w zakładach obróbki powierzchniowej

O ile zakład nie posiada własnych ujęć wody, składowiska odpadów, a ścieki wprowadza do kanalizacji miejskiej (w tych przypadkach opłata jest wliczona w fakturę, którą płaci zakład i leży po stronie odbiorcy odpadów lub gestora sieci), to właściwie opłaty dotyczą wyłącznie emisji gazów i pyłów do powietrza. Źródłem emisji są instalacje spalania paliw na cele technologiczne i socjalne, ale również procesy technologiczne bezpośrednio związane z obróbką. Jeżeli zakład jest wyposażony w emitory wyprowadzające np. opary znad wanien procesowych, konieczne jest zweryfikowanie czy emitowana substancja znajduje się na liście opłatowej [2] , i jeżeli tak, konieczne będzie zbilansowanie emisji do powietrza i wniesienie stosownej opłaty. Należy również pamiętać o procesach, w których emisja odbywa się w sposób niezorganizowany. Fakt, że nie istnieje emitor wyprowadzający, nie zwalnia z obowiązku opłatowego, jeżeli udowodnione jest wprowadzanie substancji do powietrza inną drogą, np. bezpośrednie parowanie z wanny procesowej na halę i emisja poprzez otwory okienne, wywietrzniki itp.

Pamiętajmy, że nie tylko emisja z tytułu procesów technologicznych podlega opłatom. Rozliczaniu podlegają również procesy dodatkowe, jak spawanie, i to zarówno w spawalniach, jak i za pomocą urządzeń przenośnych wykorzystywanych w różnych miejscach w zakładzie. Jeżeli zakład prowadzi prace remontowe i do ich celów zakupuje i używa rozpuszczalniki i farby rozpuszczalnikowe, to również powinien rozliczyć emisję z tych procesów. Dane do rozliczenia można uzyskać na podstawie karty charakterystyki produktu, która powinna być dostępna w zakładzie pracy dla każdej używanej substancji czy preparatu. Dość często pomijanym elementem w opłatach są użytkowane na terenie firmy klimatyzatory i urządzenia wykorzystujące do działania czynniki zubażające warstwę ozonową. Jeżeli podczas serwisu urządzeń zostaje dopuszczony czynnik do układu, to jego ubytek należy w myśl przepisów rozumieć jako emisję niezorganizowaną. Ilość czynnika jaka ubyła winna być umieszczona w formularzu opłatowym i ujęta w opłatach. Środki transportu użytkowane w zakładzie podlegają również opłatom. Rozliczenie obejmuje ilość paliwa zużytą w ciągu całego roku w samochodach służbowych, środkach transportu wewnętrznego, jak wózki widłowe oraz inne urządzenia transportowe wykorzystujące paliwa.