• Reklama
    A1 - kabe

Szukaj

    Reklama
    B1 tiger-coating 18.08.2022-24.01.2023 Julian przedłużony do końca 2024

    Artykuły branżowe

    Wydanie nr: 3(89)/2014

    Artykuły branżowe

    Normy/Prawo

    Badanie Powłok

    ponad rok temu  01.05.2014, ~ Administrator,   Czas czytania 10 minut

    Strona 1 z 6
    Twardość materiałów jest to cecha określająca ich odporność na działanie sił skupionych. Efektem działania tych sił jest odkształcenie powierzchni w postaci wgniecenia lub zarysowania. Zasada pomiaru twardości polega na wciskaniu z określoną siłą jednego materiału w drugi (badany materiał), przy czym materiał wciskany musi wykazywać wyższą twardość niż ten poddawany badaniu.

    Metoda wahadłowa vs. ołówkowa



    Jedną z najbardziej znanych skal twardości jest stosowana w mineralogii skala Mohsa. Jest to dziesięciostopniowa skala twardości minerałów ułożonych od najmiększego (talk) do najtwardszego (diament). Każdy minerał ułożony w skali Mohsa może zarysować poprzedzający go minerał, ale i może zostać zarysowany przez minerał występujący po nim w skali. Pierwszy w skali talk może być zarysowany przez znajdujący się po nim gips, natomiast sam nie zarysowuje żadnego minerału. Diament (ostatni w skali) zarysowuje poprzedzający go korund, ale sam nie może być zarysowany innym minerałem.


    1466twardosc_001.jpg

    Wykres 1. Przykładowa krzywa zmiany twardości powłoki malarskiej po starzeniu w czasie 14 dni. Punkt 0 oznacza twardość powłoki po kondycjonowaniu w warunkach znormalizowanych przez 7 dni.


    Twardość powłok malarskich

    Parametr twardości powłok malarskich przyjęło się oznaczać głównie dla powłok utworzonych przez wszelkie lakiery i emalie do podłóg. Twardość powłok jest wyznacznikiem właściwości również innych wyrobów malarskich, m.in. emalii ogólnego stosowania, farb podkładowych, lakierów samochodowych i innych. Normy na niektóre wyroby malarskie nie wymagają oznaczania twardości, a nawet, jeżeli są wskazane poziomy wymaganej minimalnej twardości, to zdaniem Spektrochemu, są one zbyt niskie lub błędnie oznaczane. W Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Farb, Klejów i Polimerów SPEKTROCHEM oznaczenie twardości wykonuje się dla różnych powłok malarskich, szczególnie do wykazania jej zmian w wyniku starzenia powłok. W niektórych przypadkach nie chodzi o branie pod uwagę poziomu osiągniętej przez powłokę twardości, lecz to, w jakim stopniu zmieniła się w wyniku przyspieszonego starzenia (wykres 1).


    1466twardosc_002.jpg

    Fot. 1. Wahadło Königa (po lewej) i Persoza (po prawej).


    Metody oznaczania twardości

    Oznaczanie twardości powłok prowadzić można wieloma znormalizowanymi metodami, przy czym najbardziej rozpowszechniony jest pomiar metodą wahadłową opisany normą PN-79/C-81530 "Wyroby lakierowe. Oznaczanie twardości powłok" (metoda A) oraz PN-EN ISO 1522:2008 "Farby i lakiery. Badanie metodą tłumienia wahadła". Niekiedy stosowana jest metoda ołówkowa (Wolffa-Wilborna) opisana w PN-ISO 15184:2001 "Farby i lakiery. Oznaczanie twardości powłok metodą ołówkową" oraz w starszej BN-78/6110-03 "Wyroby lakierowe. Pomiar twardości powłok metodą ołówkową".

    Oprócz powyższych, istnieje wiele innych metod oznaczania twardości, m.in. metoda Buchholza (metoda B normy PN-79/C-81530 oraz PN-EN ISO 2815:2004) oraz inne, głównie stosowane w USA. Niniejszy referat poświęcony jest porównaniu metody wahadłowej i ołówkowej, stąd inne metody oznaczania twardości nie zostały opisane. Celem referatu jest przeprowadzenie badań wskazujących na możliwość stosowania pomiaru twardości metodą ołówkową - tańszej alternatywy metody wahadłowej, szczególnie w mniejszych zakładach produkcyjnych.

    Tagi: SPEKTROCHEM,

    Komentarze (2)

    dodaj komentarz
    Aby dodać komentarz musisz podać wynik
    • ~ MarcinIK 2 ponad rok temu cd ... Czy to normalne, że wychodzą za każdym razem takie rozbieżności? 3) Czy metoda badania wahadła powoduje w jakiś sposób degradacje powłoki (jest niszczejąca)? Czy jeżeli wykonam pomiar na tej samej próbki kilka razy otrzymam takie same lub zbliżone wyniki?
      oceń komentarz zgłoś do moderacji
    • ~ MarcinIK 1 ponad rok temu Dziękuje za ciekawy artykuł. Ale mam kilka pytań jako laik w tym temacie. 1) Czy badane próbki metodą wahadła muszą być nanoszone na podłoże szklane i oceniane względem szklanej płytki odniesienia? Czy możliwe jest badanie płytek na innych podłożach np. stalowych lub aluminiowych i odnoszenie tych wyników względem szklanej płytki odniesienia lub ewentualnie przyjęcia za płytkę odniesienia podłoża na które nałożona jest powłoka/system lakierniczy? 2) Porównanie metody wahadłowej i ołówkowej w praktyce – tutaj mam w związku z tym punktem więcej wątpliwości niż na początku. Czy jest jakaś matematyczna zależność/korelacja między wynikami metody ołówkowej i metody wahadła czy w żaden sposób nie można do siebie odnosić tych wyników? Skąd wzięła się tak duża różnica w twardości ołówkowej dla powłok ftalowych? Wątpliwe również są dla mnie wyniki dla tych samych zestawów próbek (numer I i II) w każdym przypadku dla wyników metodą wahadła? cdn ...
      oceń komentarz zgłoś do moderacji