Artykuły branżowe

Tablica 8. Zalecane stosowanie granulatu żużla pomiedziowego wg Star Grit i polskich opracowań. .

Omówienie przedstawionych danych o granulowanych żużlach pomiedziowych

Żużle pomiedziowe zostały wypromowane w Polsce i na świecie jako następca piasku kwarcowego do prac w terenie otwartym, a zwłaszcza dla stoczni remontowych. Było to rozwiązanie najłatwiejsze, pozwalające na automatyczne zastąpienie piasku kwarcowego, który został zakazany do stosowania w Niemczech we wczesnych latach 50. ubiegłego wieku, a w Ameryce Północnej w latach 70. (w Polsce w 2004 roku). W USA wiele ośrodków badawczych i organizacji rządowych zajmujących się bezpieczeństwem pracy i ochroną środowiska przebadało wiele ścierniw, w tym i wszelkie żużle odpadowe dla przemysłu, a głównie hutnictwa. Żużle odpadowe spełniały trzy podstawowe warunki: niska cena ścierniwa, brak w ich składach wolnej krystalicznej krzemionki (SiO2) oraz zmniejszały olbrzymie hałdy odpadów przemysłowych, których zmniejszenie było naczelnym założeniem. Dopiero później zaczęto badać wpływ żużli odpadowych na zdrowie ludzi i ochronę środowiska. Opinia Instytutu Medycyny Pracy w Przemyśle Węglowym i Hutniczym w Sosnowcu w lutym 1988 roku stwierdziła, że "żużel pomiedziowy nie jest obojętny dla zdrowia w przypadku wdychania jego pyłów i należy do pyłów słabo zwłókniających. W przypadku ekspozycji zawodowej, przy czyszczeniu powierzchni metalowych ścierniwem żużla pomiedziowego, w zależności od stężenia pyłu i czasu narażenia, u zatrudnionych pracowników mogą wystąpić zmiany zapalne dróg oddechowych, a przy wieloletniej pracy (ponad 20 lat) zmiany pylicze w płucach o łagodnym przebiegu". Zaleca się z tego powodu utrzymywanie poziomu pyłu całkowitego poniżej 4 mg/m3, a respirabilnego poniżej 1 mg/m3.

- unikać stosowania żużla pomiedziowego w miejscach, gdzie jego pozostałość może być wypłukiwana przez deszcze lub strumienie wody lub wpadać do zbiorników wodnych,

- chronić składowiska odpadu żużla pomiedziowego od wody deszczowej i ich wypłukiwania,

- stwarzać warunki do nierozprzestrzeniania się pyłów poza stanowisko robocze,

- jeśli stosuje się żużel w pomieszczeniu zamkniętym, oprócz wzmożonej wentylacji, konieczne jest stosowanie przez operatora oczyszczarki sprawnego kasku przewietrzanego,

- należy usuwać zużyte ścierniwo z posadzki, gdyż jest ono radioaktywne w wyższym stopniu, niż to deklaruje producent ścierniwa, zwłaszcza gdy jest go więcej niż z jednej zmiany,