Europa - wieki średnie i początki rewolucji naukowotechnicznej
Państwa, które później powstały w rejonie basenu Morza Śródziemnego skorzystały z doświadczeń swoich starszych "braci" i stosowały podobne techniki malarskie i materiały. Na znaczeniu zyskały tylko spoiwa olejne i ich mieszanki z żywicami naturalnymi. Każdy kto korzystał z farb miał w tej dziedzinie swoje rozwiązania i sekrety warsztatu. Farby przygotowywano najczęściej samodzielnie, pracowicie rozcierając pigmenty i łącząc je ze spoiwem wykonanym według sekretnych receptur przekazywanych w rodzinie lub przechodzących z mistrza na czeladnika po długim czasie terminowania. W tamtych czasach posługiwano się narzędziami i przedmiotami wykonanymi z kamienia, ceramiki, brązu, szkła, skór, czasem metali szlachetnych - złota i srebra. Żelazo było materiałem rzadkim, najczęściej pozyskiwanym z meteorytów lub metodą wytopu dymarkowego i przekuwania żelaza gąbczastego na żelazo zgrzewane, następnie ewentualne przekształcanego w stal metodą nawęglania lub wytopu. Żelazo udawało się także wytapiać w formie żeliwa do odlewania - miało niższą temperaturę topnienia niż stal. Nie dysponowano możliwością osiągnięcia takiej temperatury w piecu hutniczym, aby można było wytopić stal i to w dużej ilości. Nie znano również na tyle chemii, aby zrozumieć zasady ochrony metali przed korozją. Malowanie miało wówczas charakter czysto dekoracyjny. Jeżeli osiągano cel w postaci ochrony przed korozją, to najczęściej w sposób przypadkowy, np. zauważono, że metalowy przedmiot pokryty warstwą tłuszczu lub wosku nie rdzewieje albo podczas obróbki cieplnej przedmiot mimowolnie pokrył się odporną warstwą pasywnego tlenku i zachowuje przyzwoitą odporność korozyjną w środowisku naturalnym, zwłaszcza jeżeli został natłuszczony. Zdaje się tę tezę potwierdzać angielska nazwa kowala "black smith" - "czarny kowal", nasi przodkowie bardzo rzadko widzieli srebrzystą powierzchnię żelaza - stali. Farby miały w większości znaczenie dekoracyjne. Do malowania ścian stosowano farby wapienne, drewno zabezpieczano olejem lub roztworem smoły, królowało malarstwo artystyczne - tworzące obrazy świętych, krajobrazy, martwe natury i portrety. W pierwszej połowie XV wieku powstała szkoła malarstwa flamandzkiego, która szeroko wprowadziła do użytku farby olejne - pigmenty naturalne lub syntetyczne, organiczne i nieorganiczne roztarte z odpowiednio przygotowanym olejem schnącym, np. lnianym, często z dodatkami innych olejów i żywic. Gotowe obrazy zabezpieczano werniksem, lakierem, na bazie modyfikowanych olejów i żywic rozpuszczonych w rozpuszczalniku organicznym i z dodatkiem niewielkiej ilości sykatyw. Widzimy tutaj już duże podobieństwo do obecnie stosowanych farb i lakierów przeznaczonych do ochronno-dekoracyjnego malowania konstrukcji. Powstanie nowych imperiów na gruzach Cesarstwa Rzymskiego a następnie walka o władzę i zwłaszcza brak pieniędzy na prowadzenie wojen otworzyła drogę do powstania kapitalizmu. Królowie i cesarze niezdolni do finansowania produkcji przemysłowej a potrzebujący funduszy na utrzymanie władzy zrzekli się za pieniądze części swoich uprawnień i pozwolili na utworzenie grup kapitałowych, które mogły zainwestować swoje fundusze w budowę fabryk, kopalń i potrzebnej do tego infrastruktury. Gwałtownie wzrósł popyt na surowce energetyczne i materiały konstrukcyjne, co jeszcze bardziej nakręciło rozwój fabryk i kopalń a w ślad za tym rozwój nauki, która była potrzebna, aby opracować nowe szybsze i bardziej wydajne metody wytwarzania dóbr materialnych. Palącą stała się potrzeba opracowania nowych wytrzymałych materiałów konstrukcyjnych. Ta sztuka udała się w 1856 r. Henry`emu Bessemerowi, który opracował wydajną metodę otrzymywania stali węglowej. Wytrzymałość mechaniczna i odpowiednia elastyczność stali sprawiły, że stosunkowo lekka i filigranowa konstrukcja była zdolna przenosić znaczne obciążenia. Tutaj jednak pojawił się problem, uszkodzenia korozyjne szybko mogły doprowadzić do pocienienia, osłabienia i zniszczenia konstrukcji, ponieważ nie była ona tak masywna jak poprzednie konstrukcje z żelaza zgrzewanego lub żeliwa. Pojawiła się potrzeba dobrego zabezpieczenia antykorozyjnego. Rozwój chemii dał odpowiedź na pytanie czym jest korozja stali i jak można z nią walczyć. Pozwolił na opracowanie pierwszych skutecznych farb antykorozyjnych na bazie spoiw olejno-żywicznych i minii ołowiowej, jeszcze do dzisiaj przez niektórych z rozrzewnieniem wspominanych. Równocześnie też pojawiły się nowe rozwiązania w dziedzinie wytwarzania efektywnych spoiw do farb, syntetycznych pigmentów, wypełniaczy i środków pomocniczych. Produkcja nowych rodzajów farb niezbędnych do ochrony nowo wprowadzonych materiałów konstrukcyjnych, takich jak stal, aluminium czy kompozyty z tworzyw sztucznych ruszyła pełną parą.
