Aktualności i przegląd rynku

W obróbce strumieniowo-ściernej na sucho i mokro, pod kątem ich własności, celów obróbki i rodzaju obrabianego materiału

W tablicy 1, opracowanej w IMP Warszawa, pokazane są najpopularniejsze rodzaje ścierniw i ich główne zastosowania. Zwraca tam uwagę rubryka pokazująca wzorzec ścierniwa, w której jest określona skłonność danego ścierniwa metalowego do zaokrąglania się ziaren ściernych.

Zaokrąglanie się metalowych ziaren ściernych następuje zaraz po rozbiciu się ziarna śrutu przy wielokrotnym jego stosowaniu. Proces rozdrabniania się śrutów przebiega następująco. Pęknięcie ziarna śrutu okrągłego poprzedza utwardzanie się jego powierzchni a następnie ich rozpad na nieregularne czasze, które zaokrąglają się, tworząc mniejsze ziarna śrutu. Ulegają one następnemu rozdrobnieniu w omawianym cyklu. Najmniejszą tendencję do zaokrąglania się mają śruty staliwne ostrokrawędziowe o dużej twardości (powyżej 64 HRC). Śruty staliwne o średniej miękkości (56–60 HRC) zachowują się inaczej. Najpierw stępiają krawędzie tnące, by po jakimś czasie rozbijać się i zaokrąglać. Śruty miękkie (poniżej 55 HRC) jeszcze szybciej stępiają krawędzie tnące i prawie natychmiast zaokrąglają się. Proces rozdrabniania się śrutów ostrokrawędziowych dokonuje się głównie poprzez powiększania się pęknięć powstałych podczas wytwarzania tego rodzaju śrutów drogą kruszenia śrutów okrągłych, podczas obróbki cieplej i na skutek uderzeń śrutu łamanego o powierzchnię obrabianą strumieniowo-ściernie.

Najszybciej zaokrąglają się śruty cięte z drutu, ponieważ mają od samego początku kształt w znaczącym stopniu owalny oraz z powodu niskiej zawartości węgla w stali, z której wytwarza się drut patentowy. Krawędzią tnącą w śrucie ciętym z drutu jest tylko obwód płaszczyzny przekroju przecięcia drutu. Krawędź ta często jest od samego początku tępa, jeżeli jego producent tnie drut nieostrymi ostrzami. Śrut cięty z drutu stalowego jest jednak najłatwiej dostępny. Jest on na ogół bardziej miękki od najbardziej miękkiego śrutu staliwnego łamanego, co tym bardziej sprzyja wyjątkowo szybkiemu procesowi zaokrąglania się tego ścierniwa. Powstaje tu jednak odpad bardzo drobny, co wpływa na wyjątkowo dużą trwałość takiego ścierniwa. Jest to podstawowy powód częstego stosowania tego ścierniwa do oczyszczarek wirnikowych, przeznaczonych do usuwania zendry z wyrobów hutniczych (blach i kształtowników), gdzie krucha zgorzelina odpryskuje od powierzchni przy uderzeniu nawet ziarna ścierniwa okrągłego. Śrut cięty z drutu stalowego generuje też bardzo wysokie koszty eksploatacyjne urządzeń wirnikowych, gdyż stosunkowo szybko niszczy płytki wirników rzucających śrut zaraz po zasypaniu nowego ścierniwa.