Aktualności i przegląd rynku

Rynek farb i lakierów (2)

W poprzedniej części przedstawiliśmy m.in. ogólny obraz rynku materiałów pokryciowych z podziałem na konkretne segmenty, opisaliśmy ostatnie fuzje i przejęcia w branży chemicznej, a także zaprezentowaliśmy nowości techniczne dla pokryć malarskich.

NOWE MATERIAŁY

Badania Sirrus Inc. (Loveland, Ohio) doprowadziły do opanowania syntezy 1,1-dwukarbonyloetylenów. Ich wiązania alkenowe mają deficyt elektronów, wobec czego są one tak reaktywne, że polimeryzują samorzutnie (wymagają stabilizacji). Najkorzystniej jest je polimeryzować anionowo, reakcja idzie do końca w temperaturze pokojowej. Po usieciowaniu podobnym związkiem dwufunkcyjnym ("ForzaTM") otrzymuje się powłoki odporne na rozpuszczalniki. Monomer wywodzący się od estru malonowego nazwano "Chemilian". NASA opracowała powłoki zawierające nanorurki węglowe, które pochłaniają ponad 99,5% padającego światła. Po eksperymentach na stacji kosmicznej pokrycia mają zmniejszyć o rząd wielkości rozproszone światło padające na instrumenty w satelitach. Od dekad jest to zmora NASA, kilkakrotnie doprowadziła do publikacji błędnych wyników w drażliwych dziedzinach. Firma Nuplex porównała swoje nanokulki poliakrylanowe do modyfikacji reologii farb z dominującymi na rynku amerykańskim żelem krzemionkowym, kryształkami mocznika stosowanymi w europejskim przemyśle samochodowym i typowymi w Japonii mikrożelami. Żele Nuplex były albo nie gorsze od pozostałych, albo lepsze, co otwiera nowe możliwości zwalczania takich zjawisk jak spełzanie z ostrych granic, wybrzuszanie powierzchni czy niepokrywanie ostrych zagięć - przy jednoczesnym obniżaniu zawartości lotnych związków organicznych. BASF Venture Capital inwestuje 1,5 mln USD w SLIP Technologies Inc., spin-off Uniwersytetu Harvarda - będą wspólnie opracowywać superśliskie i niezwilżalne powłoki na tworzywa termoplastyczne, zwłaszcza poliuretany.

Własności diamentu różnią się drastycznie od własności materiałów stosowanych w powłokach malarskich. Dzięki rozpowszechnieniu nanodiamentów (otrzymywanych z grafitu metodą wybuchową) niedoskonałe kryształki o rozmiarach 4-6 nm stały się łatwo dostępne. Dodatek kilku procent nanodiamentów do farby zwiększa jej przewodnictwo cieplne i twardość o kilkadziesiąt procent. Gdy trzeba poprawić wytrzymałość powłok na ścieranie, obniżyć lepkość i tarcie itp. własności do zgodności z normą, czasem wystarczy dziesiąta część procenta. Modyfikując atmosferę w pojemniku detonacyjnym, można wprowadzić na powierzchnię diamentu kowalentnie związane grupy karboksylowe, alkoholowe czy aminowe, a więc wprowadzać diamenty do polimerów jako grupy końcowe lub nawet wewnętrzne (przy zagęszczeniu aktywnych podstawników) do łańcuchów. Na razie ograniczeniami nowych materiałów są przypadkowość położenia diamentów na powłokach i tendencja do ich elektroaglomeracji przed polimeryzacją (niemodyfikowane diamenty mogą tylko sedymentować). Dla uzyskania jednorodnego efektu na całej powierzchni należałoby je stosować w dużych ilościach, a wtedy mogłyby być widoczne. Firmie Carbodeon udało się otrzymać cząstki o tak wysokim potencjale zeta, że tworzyły stabilne emulsje, w 2013 roku otrzymano emulsję nanodiamentów z grupami karboksylowymi trwałą w przedziale pH 5-12. Zawiera ugrupowanie izocyjanianu propylowego z grupą sililową na końcu, skondensowane z diolem lub triolem.