Aktualności i przegląd rynku

Ze względu na swą specyfikę, farby tego typu bywają kosztowne, a kwestia częstej renowacji pomieszczeń może być bardzo kłopotliwa (np. obiekty o produkcji ciągłej), zatem od farb takich wymaga się dobrej trwałości eksploatacyjnej i skutecznej ochrony biobójczej przez cały okres użytkowania powłok ściennych. W tym przypadku nie należy stosować biocydów o krótkiej żywotności bądź podatności do wymywania. Nie można także dopuszczać do emisji biocydów ze ścian. Jeśli pomieszczenia są często myte lub odkażane bakteriologicznie środkami gazowymi, od powłoki malarskiej wymaga się również odporności na mechaniczne szorowanie z użyciem środków chemicznych i nasiąkanie wodą oraz na agresywność gazowych środków dezynfekujących. Do ochrony przed atakiem mikroorganizmów używane są także specjalne powłoki (Microbe Guard Antimicrobials), które tworzą bezbarwną i bezwonną warstwę polimerową na powierzchni i niszczą osadzające się komórki mikroorganizmów przy pomocy dodatnich ładunków elektrycznych. Trwałość ochronna wymaga jednak utrzymywania powierzchni w czystości (np. usuwanie martwych komórek mikrobów i innych zanieczyszczeń). Powłoka nanoszona metodą gazowania może służyć do ochrony wszelkiego typu wyrobów, łącznie z wyrobami porowatymi (np. tkaniny). Ze względu na wysoki koszt tego typu specjalistycznych powłok ochronnych, stawiane są przed nimi następujące wymagania:

• bezpieczeństwo – powłoki nie powinny emitować jakichkolwiek szkodliwych dla otoczenia substancji, nie powinny zawierać fenoli i metali ciężkich, które mogą być wymywane w czasie pielęgnacji powierzchni

• trwałość – powłoki powinny zapewniać długą wartość użytkową, być odpornymi na obciążenia mechaniczne (szorowanie) i chemiczne

• minimalizacja kosztów – powinny zapewniać możliwość restauracji zużytych powłok bez konieczności usuwania powłok zużytych (podatność na przemalowanie)

• efektywność ekonomiczna stosowania – skuteczność ochrony, trwałość eksploatacyjną w długim okresie, minimalizującą częstotliwość remontów i wyłączania obiektu z użytkowania, łatwość aplikacji.

Na rynku dostępne są setki wyrobów o mniejszej lub większej skuteczności zwalczania szkodliwych grzybów, alg i bakterii, formułowane jako dodatki do farb specjalistycznych. Ich rolą jest zapewnienie ochrony wodorozcieńczalnych farb w stanie płynnym oraz powłok suchych wykonanych przy pomocy farb wodorozcieńczalnych i rozpuszczalnikowych. Produkty koncernów chemicznych lub mniejszych firm specjalistycznych występują jako substancje z zawartością części lotnych, jako substancje o 100 proc. części stałych, wytwarzane na bazie metali (Cu, Zn, Ag), jako wyroby polimeryzujące. Ich sposób działania biobójczego oraz skuteczność w stosunku do określonych grup i gatunków mikrobów wymaga częstokroć tworzenia kompozycji pod kątem konkretnego zastosowania. W różnorodności stosowanych substancji pojawiały się także i takie, które powodowały działania uboczne, szkodliwe dla środowiska, człowieka i zwierząt. Troska o ochronę środowiska, wyrażona w opublikowanej w 1998 roku Dyrektywie dla Wyrobów Bioczynnych (BPD), podejmuje próbę uregulowania europejskiego rynku biocydów. BPD obejmuje 23 grupy wyrobów bioczynnych, w tym także wyroby dla farb i lakierów, które klasyfikowane są w grupie 2. Uregulowania mają na celu jak najlepszą ochronę środowiska i człowieka.