Aktualności i przegląd rynku

Prawo ochrony środowiska dla przedsiębiorcy

Artykuł ten kieruję do wszystkich, którzy mają wpływ na zarządzanie

w przedsiębiorstwie, a tym samym mają wpływ na środowisko, które je otacza. Często widzimy reportaże o tym, jak istniejące przedsiębiorstwo zatruwa życie okolicznym mieszkańcom. Najczęściej nie jest to wymysł protestujących ludzi, lecz „cuchnąca” prawda. Fakt negatywnego oddziaływania zakładu na środowisko, na ludzi, na faunę i na florę. Z tej grupy tylko ludzie mogą protestować. Więc protestują. Czy tak musi być? Czy nie można było przewidzieć tego wcześniej?

Jeden z wielu punktów raportu oddziaływania na środowisko dotyczy możliwych konfliktów społecznych. W przypadku więc planowanych przedsięwzięć mamy wpływ na środowisko już na etapie projektowania. A co z istniejącym zakładem, który się rozbudowuje? Podejście oczywiście może być podobne. Wszystko zależy od nas – ludzi. Aby ochronić środowisko, w którym mieszkamy, od negatywnego oddziaływania zakładu, w którym pracujemy, musimy przestrzegać prawa ochrony środowiska [Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska - jednolity tekst Dz. U. nr 25 z 2008 r., poz. 150]. Wymieniona ustawa jest oczywiście jednym z aktów naszego prawa, który reguluje kwestię ochrony środowiska. Pozostałe ustawy i rozporządzenia bardzo często szczegółowo określają nam sposób postępowania w przypadku określonego procesu lub produktu. Na przykład ustawa o bateriach i akumulatorach czy rozporządzenie w sprawie standardów emisyjnych. Tym razem nie będę wymieniać wszystkich aktów prawnych. Wymienię natomiast podstawowe obowiązki, które należy spełnić, aby zarządzanie przedsiębiorstwem było zgodne z prawem ochrony środowiska.

W pierwszej kolejności musimy ustalić jaki jest zakres korzystania ze środowiska, czy:

- następuje emisja gazów lub pyłów do powietrza?

- pobierana jest woda z własnego ujęcia?

- odprowadzane są ścieki (również wody opadowe i roztopowe ) do wód lub ziemi?

- jest składowisko odpadów (nie mylić z magazynowaniem w czasie do trzech lat)?

- do pakowania produktów używane są opakowania z papieru, tworzyw sztucznych, drewna, metalu, tekstyliów?

W przypadku, gdy w przedsiębiorstwie występuje emisja gazów lub pyłów do powietrza, w zależności od rodzaju procesu oraz w zależności od mocy nominalnej lub wydajności nominalnej, musimy uzyskać pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza lub dokonać tylko zgłoszenia danej instalacji. Aby uzyskać pozwolenie czy dokonać zgłoszenia, musimy we własnym zakresie wykonać lub zlecić specjalistycznej jednostce (najczęściej tak się dzieje) wykonanie dokumentacji, która określi w jakim stopniu źródła emisji mają wpływ na środowisko. W dokumentacji tej będzie jasno określone przy jakich parametrach możemy otrzymać pozwolenie. I w tym momencie mamy duże możliwości, aby chronić środowisko. Czasami wystarczy tylko zmienić stosowany wentylator lub przekrój komina lub zdjąć często niepotrzebne zadaszenie, aby poprawić parametry emisji i uzyskać wyniesienie dynamiczne a w konsekwencji zmniejszyć stężenia w powietrzu atmosferycznym emitowanych substancji. Emisję natomiast możemy zmniejszyć stosując surowce i materiały o niskiej zawartości lotnych związków a w przypadku filtrów tkaninowych poprzez ich regularną wymianę. Na wielkość emisji często ma wpływ sposób postępowania w całym procesie technologicznym. Najlepsza dostępna technika (The Best Available Technique) to nie tylko nowoczesna technika, ale również procedury tak opracowane, aby negatywny wpływ na środowisko był zminimalizowany. Czasami wystarczy precyzyjne obliczanie wielkości stosowanych surowców, eliminowanie odkrytych zbiorników zawierających preparaty z lotnymi związkami, co zapobiegnie nadmiernej emisji w postaci odpadów - przeterminowanych surowców i emisji LZO z półotwartych opakowań. Pamiętajmy, że im niższa emisja substancji, tym niższe opłaty za korzystanie ze środowiska. Na wielkość emisji ma wpływ również sposób eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w przedsiębiorstwie. Maszyny i urządzenia, które nie są poddawane przeglądom i konserwacji zgodnie z harmonogramem dokumentacji techniczno-­ruchowej często są przeciążone, ulegają awarii i przyczyniają się do powstawania nadmiernej ilości pyłu lub gazów oraz zwiększają ilość powstających odpadów (oleje, czyściwo nasączone substancjami niebezpiecznymi, metale pochodzące z części zbyt szybko zużytych). Powodują również nadmierne zużycie energii. Ponadto, brak prawidłowego nadzoru nad eksploatacją maszyn prowadzi do nadmiernych kosztów eksploatacji.