Wrażliwość drewna na działanie czynników biologicznych i atmosferycznych, wywołujących wiele niekorzystnych zmian, w tym utratę jego naturalnej barwy, ograniczona baza surowcowa trudno dostępnych gatunków egzotycznych i związane z tym względy ekonomiczne spowodowały szybki rozwój barwienia – jednej z najdłużej znanych metod uszlachetniania powierzchni drewna. Podstawowym celem tej operacji jest zmiana naturalnego zabarwienia drewna na inne bardziej atrakcyjne, imitujące wygląd trudno dostępnych gatunków egzotycznych oraz podkreślenie naturalnego rysunku (usłojenia) drewna. Zabieg ten stosuje się również w przypadku występowania naturalnych wad drewna, takich jak: fałszywa twardziel, zaparzenie, sinizna, zaciągi słoneczne, plamy garbnikowe itp. w celu ich wyeliminowania. Aby usystematyzować materiały służące do barwienia drewna należy wprowadzić podział na środki naturalne i syntetyczne oraz wytrawy.
Barwniki naturalne
Najdawniej znanymi i stosowanymi środkami do barwienia drewna jak i innych materiałów były barwniki pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Produkowane z wyciągów roślinnych i zwierzęcych znane były już w starożytności. Obecnie zastąpiono je prawie całkowicie barwnikami syntetycznymi, które są tańsze i powszechnie dostępne, ale ze względu na to, że do niedawna były one głównymi środkami do barwienia drewna oraz że dają piękne i trwałe wybarwienie, warto je omówić. Do najbardziej znanych przedstawicieli tej grupy zaliczamy: kurkuminę, santalinę, indygotynę, hemateinę, katechinę, brazyleinę oraz sepię.
Kurkumina – żółty barwnik otrzymywany z korzenia drzew Curcuma tinctoria, występujących w Chinach i Indiach.
Santalina – czerwony barwnik zawarty w rdzeniu roślin Pterocarpus santalinus, rosnących na Cejlonie i w Indiach.
Indygotyna – jest to niebieski barwnik otrzymywany przez fermentację i ekstrakcję roślin pochodzących z gatunku Indigoteria, uprawianych w Indiach, Chinach, Egipcie, Brazylii.Hemateina – barwnik zaprawowy, który w połączeniu z solami żelaza i chromu daje zabarwienie czarne, natomiast z solami miedzi niebieskie, otrzymywany z drzewa Hematoxylon campechianum, rosnących w Ameryce Środkowej.
Katechina – barwnik dający zabarwienie brązowe, otrzymywany z różnego rodzaju akacji występujących w Indiach.
Brazyleina – czerwony barwnik otrzymywany z występujących w Brazylii drzew z gatunku Caesalpinia.
Sepia – barwnik zwierzęcy dający ciemnobrunatne zabarwienie, otrzymywany z wydzieliny mątw.
Grupę barwników naturalnych zamykają barwniki kopalne otrzymywane z przerobu kopalnych pigmentów pochodzenia organicznego, wśród których najbardziej znane to brunat kasselski i brunat Bismarcka.
Komentarze (1)