Określanie czasu przydatności do stosowania po zmieszaniu farby z utwardzaczem
Stosowanie wyrobów malarskich dwuskładnikowych (chemoutwardzalnych) wymaga wymieszania przed użyciem składnika A (farby, lakieru, emalii bazowej) ze składnikiem B (utwardzaczem). Ze względu na rodzaj spoiwa wymagany jest czas pozostawienia mieszaniny w spokoju na określony czas, po czym można rozpocząć prace malarskie, które są ograniczone pewnymi ramami czasowymi, tj. przydatnością do stosowania.
Zazwyczaj producenci wyrobów dwuskładnikowych podają informację o tym, jak długo należy odczekać po zmieszaniu składników, a także ile godzin mamy na zużycie mieszaniny. Nie zawsze jednak te dane są podawane poprawnie, a mają bardzo duże znaczenie praktyczne i ekonomiczne. Określanie czasu przydatności do stosowania mieszaniny wyrobów dwuskładnikowych wykonuje się według PN-66/C-81540 "Wyroby lakierowe chemoutwardzalne. Oznaczanie przydatności do stosowania".
Badania farb o czasie wypływu do 125 sekund
Badaną farbę, emalię lub lakier miesza się w zlewce laboratoryjnej w stosunku wskazanym przez wytwórcę i pozostawia w spokoju na czas 0,5 godziny (dla wyrobów poliuretanowych) lub na 2 godziny (dla wyrobów epoksydowych i innych, np. utwardzanych kwasami). Po upływie tego czasu i przemieszaniu wyrobu oznacza się początkowy czas wypływu zgodnie z PN-C-81701:1997 za pomocą kubka typu A o średnicy otworu 4 mm (zdj. 1) i zapisuje wynik. Kolejne pomiary czasu wypływu wykonuje się co 2 godziny - dla wyrobów żelujących w czasie około 12 godzin, co 5 godzin - dla wyrobów, które żelują w czasie 12-24 godzin, co 10 godzin - dla wyrobów, które żelują w czasie 24-48 godzin, co 15 godzin - dla wyrobów, które żelują w czasie 48-72 godzin oraz co 24 godziny - dla wyrobów, które żelują w czasie powyżej 72 godzin. Pomiary czasu wypływu prowadzi się do znalezienia takiego odstępu czasu, w którym czas wypływu wzrasta co najmniej o 100% oznaczonego początkowego czasu wypływu.
Dysponując pomiarami czasu wypływu, należy rozrysować na papierze milimetrowym wykres zależności czasu wypływu (oś rzędnych) od upływu czasu (oś odciętych). Odkładając na osi rzędnych wartość 100% wzrostu czasu wypływu od początkowego czasu wypływu, określa się górną granicę przedziału czasu wyrobu. Należy podkreślić, że jeden rodzaj wyrobu, lecz występujący w różnych kolorach, może mieć inne wyniki czasu przydatności do stosowania. Wynika to z modyfikacji receptur wyrobu potrzebnych do wprowadzenia określonych pigmentów, jak również wpływu samych pigmentów na czas sieciowania. Dla przykładu, podajemy wykres nr 1 dla emalii epoksydowej czerwonej, której czas przydatności do stosowania wynosi 4,5 godziny i wykres nr 2 dla emalii epoksydowej białej, której czas przydatności do stosowania wynosi 5,5 godziny. Do podanego czasu nie wlicza się 2-godzinnego okresu liczonego od zmieszania składników do pierwszego pomiaru czasu wypływu.
Komentarze (0)